تولید روز افزون پلاستیک ها برای کره زمین و ساکنان آن مشکلات عدیده‌ای ایجاد کرده است. که باعث ایجاد سؤالاتی از قبیل
- آیا در بطری‌های پلاستیکی آب بنوشم؟
- آیا در ظروف پلاستیکی غذا نگه داری کنم؟
- اگر ظرف پلاستیکی در آفتاب قرار گیرد قابلیت استفاده محتوی آن وجود دارد؟
در جامعه شده است. از مؤثرترین راه حل های این مشکل مصرف اصولی و در جای درست و همچنین بازیافت مهندسی پلاستیک ها است.
شناسایی کدهای پلاستیک
به منظور مصرف اصولی پلاستیک ها لازم است تا ابتدا آن ها را شناسایی نموده و پلاستیک‌های مضر برای سلامتی را مشخص نمایید. به همین منظور کدهایی بر روی پلاستیک‌ها چاپ یا حک شده است که به کمک تصویر پایین می توانید آن ها را از یکدیگر شناسایی نمایید.
پلاستیک های سرطان زا
در این بین با بررسی تحقیقات علمی صورت گرفته مشخص می‌شود که همه پلاستیک ها برای سلامت مضر نیستند. یکی از مضرترین و سرطان‌زا‌ترین پلاستیک‌ها در زیرمجموعه کد ۷ به نام پلی کربنات قرار دارد. این پلیمر دارای ماده خطرناک بیس فنول اِی (BPA) است. این ماده یک استروژن سنتزی ضعیف است که برهم زننده تعادل هورمونی بدن است. در بیش از 80% بافت‌های سرطانی وجود BPA اثبات شده است.
دسته دیگر در پلاستیک‌های مضر کد ۳ یعنی پلی وینیل کلراید (PVC) است. البته ماده مضر خود پلیمر نیست بلکه دو افزودنی متداول در صنعت این محصول است. یک نرم کننده های فتالاتی (Phthalates) دو پایدار کننده های حرارتی بر پایه سرب. فتالات ها پیوند ضعیفی با پلیمر برقرار نموده و به راحتی وارد غذاها (مخصوصاً غذاهای چرب مانند گوشت) می‌گردند. این ماده خطرناک باعث ایجاد صدمه جدی در جگر، کاهش قدرت ایمنی مردان، افزایش احتمال سقط جنین زنان و … می‌گردد. پایدار کننده‌های بر پایه سرب هم اثراتی جبران ناپذیر بر سیستم ایمنی و تغییرات هورمونی می‌گذارند.
دسته سوم پلیمرهای مضر کد ۶ یعنی پلی استایرن (PS) است. این پلیمر در دماهای بالا ماده خطرناک استایرن آزاد نموده که یک کارسینوژن (Carcinogen یا ماده سرطان زا) است. این ماده بر تعادل هورمونی بدن و قدرت تولید مثل انسان ها اثرات مخربی دارد. البته با توجه به بررسیهای علمی صورت گرفته میزان آزاد سازی این ماده سرطان زا 6.6 میکروگرم است که 10،000 برابر کمتر از حد تعیین شده توسط FDA است.
بهترین کدهای پلاستیکی جهت مصرف
کد ۱ مربوط به پر استفاده‌ترین پلیمر در صنعت غذایی است. پلی اتیلن ترفتالات (PET) یک پلیمر ایمن شناخته می‌شود. اما گزارش‌هایی مبنی بر آزادسازی فلز سنگین آنتیموان (Antimony) در دمای بالا برای این پلیمر ارائه شده است. آنتیموان یک فلز سنگین سمی است که در سنتز این پلیمر به عنوان کاتالیزور استفاده می‌گردد که وجود آن در مایعات موجب اسهال و زخم معده می‌گردد.
درنتیجه باید از استفادهی کدهای ۳ و ۷ اجتناب نمود و تا حد امکان از خرید کالاهای دارای این دو کد خودداری کرد. همچنین کدهای ۱ و ۶ را باید حداکثر در دمای محیط استفاده نمود.
لازم به ذکر است کدهای 2 و 4 و 5 یعنی HDPE و LDPE و PP بهترین انتخاب در پلاستیک ها برای استفاده هستند. همچنین ظروف پلی پروپیلنی (PP) برای کاربردهای دمای بالاتر نیز بهترین انتخاب هستند.
